Sự Tự Tin Của CEO
Nó Không Đến Từ Báo Cáo Doanh Thu, Mà Từ 4 Trụ Cột Nội Tại Này
Có hai loại tự tin. Một loại giống như một toà nhà chọc trời lộng lẫy được xây trên cát. Nó cao, ấn tượng, khiến mọi người phải ngưỡng mộ, nhưng nó run rẩy trước mỗi cơn gió của thị trường, mỗi lời phán xét, mỗi quý kinh doanh không như ý. Đây là Sự tự tin Dựa trên Thành tích.
Loại còn lại cũng là một toà nhà, nhưng có thể nó không hào nhoáng bằng. Điểm đặc biệt của nó là có một nền móng được khoan sâu đến tận lớp đá gốc. Gió bão có thể làm vỡ vài tấm kính, nhưng không bao giờ quật ngã được kết cấu của nó. Đây là Sự tự tin Nội tại.
Là một chủ doanh nghiệp, một người tài giỏi, bạn có thừa loại tự tin thứ nhất. Nhưng có lẽ, bạn đang đọc bài viết này vì bạn cảm nhận được sự mong manh của nó. Bài viết này là bản thiết kế chi tiết để bạn tự mình xây dựng nền móng cho loại tự tin thứ hai – loại tự tin mang lại sự bình an, chứ không phải sự lo lắng.
Phần 1: Chẩn Đoán Vấn Đề – “HỘI CHỨNG TỰ TIN MONG MANH”
Vấn đề: Bạn đã quen với việc đo lường giá trị bản thân qua những chỉ số bên ngoài: doanh thu, số lượng nhân viên, sự công nhận của xã hội, những lời tán thưởng. Sự tự tin của bạn trở thành một “con nghiện”, luôn đòi hỏi một liều “thành công” tiếp theo để cảm thấy ổn.
Nỗi đau thực sự của nó là:
- Hội chứng kẻ giả mạo (Imposter Syndrome): Bạn luôn sống trong nỗi sợ một ngày nào đó “mọi người sẽ phát hiện ra mình không thực sự giỏi đến thế”.
- Sự kiệt sức cảm xúc: Cảm xúc của bạn lên xuống như một biểu đồ chứng khoán, phụ thuộc hoàn toàn vào những sự kiện bên ngoài mà bạn không thể kiểm soát 100%.
- Không thể tận hưởng thành quả: Ngay khi vừa đạt được một mục tiêu, não bạn đã ngay lập tức lo lắng về mục tiêu tiếp theo, không cho phép mình được nghỉ ngơi.
- Ngại thử nghiệm và sáng tạo: Nỗi sợ “làm hỏng” hình ảnh thành công của mình khiến bạn né tránh những rủi ro cần thiết để đột phá.
Phần 2: Lộ Trình Xây Dựng Nền Móng: 4 TRỤ CỘT CỦA SỰ TỰ TIN NỘI TẠI
Sự tự tin nội tại không phải là một cảm giác mơ hồ. Nó là kết quả của một quá trình rèn luyện có chủ đích, dựa trên 4 trụ cột sau:
Trụ cột #1: TÁCH RỜI “KẾT QUẢ” KHỎI “NĂNG LỰC”
Tư duy nền tảng: Một dự án thất bại không có nghĩa là bạn là người thất bại. Một quý kinh doanh sụt giảm không có nghĩa là bạn là một CEO kém cỏi. Kết quả bị ảnh hưởng bởi thị trường, may mắn, và hàng ngàn yếu tố khác. Năng lực là thứ thuộc về bạn. Hãy học cách ghi nhận năng lực của mình, bất chấp kết quả.
- Xưởng Rèn Luyện – Thực hành ngay:
- Viết “Nhật ký Năng lực”: Mỗi cuối ngày, thay vì chỉ liệt kê những việc đã làm, hãy trả lời câu hỏi: “Hôm nay, mình đã sử dụng những kỹ năng/phẩm chất nào để giải quyết công việc?”. Ví dụ: “Kỹ năng đàm phán để xử lý khủng hoảng với đối tác”, “Sự kiên trì để hoàn thành bản kế hoạch”, “Sự sáng tạo để nghĩ ra giải pháp marketing mới”.
- Phân tích “Thành công trong quá khứ”: Chọn một thành tựu lớn mà bạn tự hào. Viết ra ít nhất 10 kỹ năng, kiến thức, và phẩm chất bạn đã phải vận dụng để đạt được thành tựu đó. Dán nó ở nơi bạn có thể thấy.
Trụ cột #2: THỰC HÀNH LÒNG TRẮC ẨN VỚI BẢN THÂN (SElF- COMPASSION)
Tư duy nền tảng: Những người thành công thường là những nhà phê bình tàn nhẫn nhất với chính họ. Bạn sẽ không bao giờ nói với một nhân viên giỏi rằng “Mày thật vô dụng” khi họ mắc một sai lầm. Vậy tại sao bạn lại nói điều đó với chính mình? Tự tin nội tại được nuôi dưỡng bởi sự tử tế, không phải sự chỉ trích.
- Xưởng Rèn Luyện – Thực hành ngay:
- Bài tập “Người bạn Tốt”: Khi bạn mắc sai lầm và giọng nói chỉ trích trỗi dậy, hãy dừng lại. Tự hỏi: “Nếu người bạn thân nhất (hoặc một người đồng nghiệp mà mình rất tôn trọng) gặp phải tình huống y hệt, mình sẽ nói gì với họ?”. Hãy viết những lời đó ra và đọc lại cho chính mình.
- Thiết lập “Vùng đệm Thất bại”: Cho phép bản thân có một “hạn ngạch” sai lầm trong tuần. Ví dụ: “Tuần này mình được phép ‘làm hỏng’ 3 việc nhỏ”. Điều này bình thường hóa sai sót và giảm bớt áp lực phải hoàn hảo trong mọi việc.
Trụ cột #3: SỐNG THEP “LA BÀN” GIÁ TRỊ CỐT LÕI
Tư duy nền tảng: Sự tự tin vững chãi nhất đến từ việc biết rằng hành động của bạn đang đồng nhất với con người mà bạn muốn trở thành. Khi bạn sống đúng với giá trị của mình, sự phán xét của người khác mất đi rất nhiều quyền lực. La bàn giá trị bên trong sẽ luôn chỉ đúng hướng, dù cho bản đồ bên ngoài có thay đổi.
- Xưởng Rèn Luyện – Thực hành ngay:
- Xác định 3-5 Giá trị Cốt lõi: Dành 15 phút để viết ra những từ quan trọng nhất đối với bạn (ví dụ: Chính trực, Sáng tạo, Tự do, Cống hiến, Gia đình, Học hỏi…). Chọn ra 3-5 từ mà bạn không thể sống thiếu nó.
- “Kiểm toán” Quyết định Cuối tuần: Mỗi cuối tuần, hãy nhìn lại 2-3 quyết định quan trọng nhất bạn đã đưa ra. Tự hỏi: “Quyết định này có phù hợp với giá trị cốt lõi của mình không? Nếu không, tại sao? Lần tới mình sẽ làm gì khác đi?”
Trụ cột #4: DỊCH CHUYỂN TỪ “CHIẾN THẮNG” SANG “CỐNG HIẾN”
Tư duy nền tảng: Sự tự tin dựa trên “chiến thắng” luôn đòi hỏi phải có người thua cuộc, phải có sự so sánh. Nó tạo ra sự lo lắng. Sự tự tin dựa trên “cống hiến” đến từ việc tạo ra giá trị cho người khác. Nó tạo ra sự đủ đầy và kết nối. Khi bạn tập trung vào việc mình có thể cho đi, cái tôi đòi hỏi sự công nhận sẽ nhỏ lại.
- Xưởng Rèn Luyện – Thực hành ngay:
- Thay đổi Câu hỏi Buổi sáng: Thay vì bắt đầu ngày mới với câu hỏi “Hôm nay mình cần phải đạt được điều gì?”, hãy thử hỏi: “Giá trị lớn nhất mình có thể tạo ra cho khách hàng/nhân viên/gia đình hôm nay là gì?”
- Lưu giữ “Hồ sơ Tác động”: Tạo một thư mục trong email hoặc một cuốn sổ nhỏ. Mỗi khi nhận được một lời cảm ơn, một phản hồi tích cực từ khách hàng hay nhân viên về việc bạn đã giúp đỡ họ ra sao, hãy lưu nó lại. Khi cảm thấy nghi ngờ bản thân, hãy mở nó ra đọc.
Lời Kết: NỀN MÓNG CHO SỰ TỰ DO
Xây dựng sự tự tin nội tại không phải là một khóa học ngắn hạn, nó là một dự án kéo dài cả đời, và cũng là dự án đáng giá nhất. Nó đòi hỏi sự thực hành kiên trì và lòng dũng cảm để nhìn vào bên trong, thay vì chỉ nhìn ra bên ngoài.
Thành công của bạn mang lại cho bạn một vị thế. Nhưng sự tự tin nội tại mới mang lại cho bạn sự tự do – tự do để tận hưởng thành quả, tự do để sáng tạo không sợ hãi, và tự do để là chính mình, dù trong những ngày nắng đẹp hay giông bão.
Hành trình này sẽ dễ dàng hơn khi có một người đồng hành. Nếu bạn muốn khám phá sâu hơn về 4 trụ cột này trong bối cảnh của riêng mình, hãy [tìm hiểu về chương trình coaching 1:1 của tôi].

